Det er i gong ei storstila mobilisering Bergensmiljøet for å byggje to hovudvegar mellom aust og vest for Sør-Vestlandet. Medan Statens Vegvesen to gonger har vore tydeleg på at det er Hemsedalsfjellet (Rv. 52) som bør byggast ut i tillegg til Haukeli, har bergensarane funne det opportunt å argumentere for ein eigen veg under Hardangervidda.
Fakta er at Rv.52 vil knyte kystnæringane til innlandet og Austlandet og synleggjere effekten av å opne Nord-Vestlandet. Samstundes vil ein planlagt arm mellom Odda og Bergen føre til at heile Vestlandet blir dekka. Vi får ei reell regionforstørring.
Med utbygging av Hardangervidda, vil store deler av Vestlandet hamne i ingenmannsland. Ein sterk vestlandsregion krev at næringslivet i heile landsdelen får gode kommunikasjonar.
Medan jarnbana fraktar 70% av stykkgodset mellom Bergen og Oslo, er det ikkje godstransport på bane til Sunnmøre og Sogn og Fjordane
Eg er samd i at Bergensbana må rustast opp og gjerast konkurransedyktig for transport, men det gir inga løysing for store deler av Vestlandet. Ei utbygging av Hardangervidda vil komme i direkte konkurranseforhold til jernbana. Det vil svekke ei grøn tilnærming.
Hovudargumentet for bygginga av ein stamveg er næringstransporten sine behov for å transportere gods på ein god og trygg måte.
Transportøkonomien for næringstransporten syner at stigningsforholda, som er svært viktige for transportnæringa, kjem klart best ut for Hemsedalsfjellet. Med ein lang tunnel på riksveg 52, er det berre 3,5 prosent av strekninga som har ei stigning på meir enn 4 prosent. Med tilsvarande tal for riksveg 7, får 15 prosent av strekninga meir enn 4 prosent stigning.
Ser vi på investeringskostnadene, så er utbyggingskostnaden på riksveg 52, uavhengig av konsept, om lag 3 milliardar kroner lægre enn for riksveg 7. Også i netto nytte kjem riksveg 52 best ut.
Som ordførar i Jølster gler eg meg over at Rv.5 og E39 møtest på Skei. Men eg gler meg endå meir over at store deler av Sunnmøre, Sunnfjord og Nordfjord via Hemsedal, vil få betre, snøggare og meir driftsøkonomiske tilbod. Med planlagd omlegging og opprusting av E39 nordover frå Skei, med ny tunell under Utvikfjellet, bru over Nordfjorden vil dette gje enorme transportgevinstar for Nord-Vestlandet både sør mot Bergen, men ikkje minst austover via Rv52 mot Oslo og dei store havnanlegga mot Europa.
Det er bestemt at det skal vere to hovudsamband mellom aust og vest. Utbygging av veg over Haukeli er valt, medan SVV har utgreidd som det andre alternativet Hardangervidda mot Hemsedal. Konklusjonen deira så seint som 1. september i år var eintydig: «Rv52 er vurdert som bedre enn Rv 7, både når det gjelder samfunnsøkonomi, måloppnåelse og muligheten til å betjene nasjonal trafikk som ikke kan benytte E134.»
Lastebileigarforbundet har vore tydeleg. Det same har NHO og LO.
Nord-Vestlandet må ikkje bli ei attgløyme. Kystnæringane kan bli den nye olja. Men vi må ha rimelege konkurransevilkår. Derfor er det viktig at det andre valet av hovudsamband blir over Hemsedal.
